Cây ngô đồng là cây gì?
Cây ngô đồng gồm hai loại là ngô đồng thân gỗ và ngô đồng
cảnh. Cây ngô đồng cảnh có tên khoa học là Jatropha podagrica, thuộc họ
Euphorbiaceae (Đại kích), loài thực vật có hoa thuộc chi Dầu mè, có nguồn gốc từ
Châu Mỹ, khác hẳn cây ngô đồng thân gỗ của phương Đông.
Loài cây này thường được trồng nhiều ở nước ta với nhiều
cái tên như dầu lai lá sen, cây dầu lai có củ, cây sen lục bình. Là loài có dạng thân
mọng nước, chứa độc, phình ra như bình hoa, cao từ 40 đến 100m, có nhiều vết sẹo
trên thân cũng như nhiều nhánh tỏa ra.
Lá của loại cây này không có lông, rộng, có chiều dài
10-20cm và 3-5 thùy hình oval. Hoa của loài này dạng chùm, có màu hồng nhạt hoặc
vàng tùy loại, trên thân có cả hoa đực và hoa cái trên và chúng 5 cánh hoa.
Quả cây có hình bầu dục, lúc còn non màu xanh khi chín
màu vàng, khi chín thì sẽ nổ tung xa vài chục centimet và chứa chất kịch độc có
thể gây chết người nếu ăn nhầm.
Khác với ngô đồng thân gỗ từ xưa tin rằng có thể thu hút phượng
hoàng thì loài này chỉ thu hút được nhiều loại bướm. Tuy vậy, cây vẫn được
trồng nhiều bởi ý nghĩa phong thủy cũng như công dụng trị bệnh của
nó.
Còn cây ngô đồng thân gỗ, thuộc họ Cẩm quỳ, tên khoa học là
Firmiana simplex, thuộc họ Sterculiaceae (Trôm), loài này có nguồn gốc từ
Trung Quốc và các nước Đông Á, sau này được phổ biến trên thế giới như Châu Âu
và Bắc Mỹ.
Cây có khả năng sinh trưởng cao, ưa sáng, thích ứng tốt
ở vùng núi đá vôi, đất chua hoặc trung tính. Ở nước ta, cây ngô đồng được trồng
nhiều ở Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Huế.
Phân bố của cây ngô đồng
Cây ngô đồng có nguồn gốc từ Nam Mỹ và Trung Mỹ. Đây là loại
cây được trồng phổ biến ở nước ta, trải dài từ Bắc vào Nam. Loại cây này được mọi
người rất yêu thích bởi màu sắc rực rỡ, tràn đầy sức sống của hoa.
Thu hái – Sơ chế ngô đồng
Cây thường được thu hái quanh năm.
Chỉ sử dụng thân và lá cây đem rửa sạch, phơi khô và dùng dần.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng cây ngô đồng tươi và đắp lên vết thương
bên ngoài da.
Các loại cây ngô đồng
Dược liệu có 2 loại là cây ngô đồng cảnh và cây ngô đồng
thân gỗ. Loại cây cảnh thì hay mọc thành cụm, hoa nở to, lá già chuyển thành
màu xanh đậm. Cây thân gỗ nở hoa với rất nhiều bông, có màu vàng, lá không có
lông.
Bảo quản ngô đồng
Bảo quản thuốc ở nơi khô ráo, tránh ẩm thấp, ánh nắng mặt trời
chiếu trực tiếp gây ảnh hưởng đến nguyên liệu.
Thành phần hóa học
Hiện tại vẫn chưa có bất cứ nghiên cứu nào về thành phần hóa
học của cây ngô đồng. Trong quả của loại cây này chứa chất độc curin, hạt có chứa
hơn 40% lượng dầu.
>>> Xem thêm bài viết Danh Sách Các Loại Cây Công Trình Đẹp Phổ Biến
Tác dụng của cây ngô đồng
Cây ngô đồng là loại cây cảnh được trồng rộng rãi ở nước ta
từ rất lâu. Cây ngô đồng cảnh có kích thước nhỏ nên có thể đặt tại nhiều vị trí
khác nhau. Phiến lá ngô đồng to, thân cây phình nhìn rất độc đáo và bắt mắt. Từ
thời nhà Hán, cây ngô đồng của Trung Quốc được trồng trong vườn ngự uyển của
vua như một loại cây không thể thiếu. Thông thường người ta hay trồng cây tại
những vị trí như sân nhà, vườn cây hoặc ban công.
Cây ngô đồng thân gỗ mọc thẳng và có kích thước lớn hơn nên
có thể khai thác gỗ. Người ta thường dùng gỗ cây ngô đồng để làm nhạc cụ như
đàn tranh và đàn thất huyền cầm nhờ tính truyền âm của nó. Ở một số nơi cây được
trồng để lấy bóng mát trên đường phố và công viên.
Nhưng nếu nhắc đến tác dụng của cây ngô đồng, người ta sẽ
nghĩ ngay đến tác dụng dược liệu của nó. Cả thân, lá và nhựa của cây ngô đồng đều
được các thầy thuốc đông y sử dụng để trị bệnh. Dưới đây là một số tác dụng của
cây ngô đồng chữa bệnh.
Chữa các vết mụn nhọt: Nhựa cây ngô đồng có thể giảm
tình trạng sưng tấy và mưng mủ của các vết mụn. Để lấy nhựa, bạn chỉ cần lấy
dao trích nhẹ vào lá hoặc thân cây. Ngô đồng là loài mọng nước nên nhựa cây sẽ
chảy ra nhiều. Dùng nhựa cây bôi lên vết mụn và đợi nhựa khô, tình trạng vết nhọt
sẽ cải thiện rõ rệt. Những vết ghẻ lở và một số bệnh ngoài da cũng sẽ thuyên giảm
nếu bạn sử dụng cây ngô đồng để bôi đấy.
Ngừa nhiễm trùng và cầm máu: Các vết thương hở do dao cứa
hoặc xây xát có thể tránh nhiễm trùng với nhựa cây ngô đồng. Khi bị thương, hãy
lấy nhựa cây ngô đồng bôi lên vết thương cho kín. Nhựa cây ngô đồng được bôi trực
tiếp sẽ khô lại và bịt kín miệng vết thương, đồng thời tiêu diệt các vi khuẩn,
vi trùng xâm nhập. Vùng da bị tổn thương cũng sẽ nhanh lành hơn so với không sử
dụng ngô đồng.
Bồi bổ sức khỏe: Thân cây ngô đồng phơi khô ngâm với rượu
là bài thuốc tăng cường sinh lực cho nam giới có từ lâu.
Ngoài ra, cây ngô đồng có tác dụng tích cực trong điều trị
các bệnh phong thấp, sưng hạch, trĩ, ho gà,…
>>> Xem thêm bài viết: Cây cọ cảnh đẹp có ý nghĩa phong thủy là gì? Cách trồng và chăm sóc cây
Cách trồng, chăm sóc cây ngô đồng cảnh trong chậu tại nhà
Và đây là cách trồng, chăm sóc cây ngô đồng cảnh trong chậu tại nhà đơn giản ai cũng có thể làm được mà Nông nghiệp phố muốn chia sẻ cho các bạn.
Chuẩn bị giống
Để có một cây ngô đồng xanh tốt theo ý muốn của mình thì khâu chọn giống vô cùng quan trọng.
Trồng bằng cành giâm
Cây ngô đồng được chọn làm giống phải là cây khỏe mạnh, nhiều cành nhánh, không sâu bệnh. Tiến hành chọn cành giâm vừa phải chặt ra từng khúc dài 15-20cm để khô nhựa trong vòng 24 giờ.
Trước khi trồng bạn nên bôi thuốc kích rễ như N3M, Bimix
super root, Roots 2… để tăng khả năng ra rễ cho cành giâm.
Trồng bằng hạt
Bạn nên chọn mua hạt giống cây ngô đồng cảnh ở cửa hàng uy tín để đảm bảo chọn được hạt giống có chất lượng và tỉ lệ nảy mầm cao.
Ngoài ra bạn cũng có thể lấy hạt từ từ những quả ngô đồng chú ý phải chọn những quả đã già, mập mạp, khỏe, hạt chắc mẩy. Tuy nhiên với cách làm này thì tỉ lệ nãy mầm của hạt tương đối thấp và chất lượng cây khi mọc cũng không được đảm bảo.
Đem hạt giống đã chuẩn bị đi ngâm nước ấm (2 sôi, 3 lạnh) trong vòng 4-5 tiếng rồi vớt ra để cho ráo nước sau đó tiến hành ủ trong vải hoặc bông ẩm đến khi có dấu hiệu nảy mầm thì đem gieo.
Chuẩn bị đất trồng
Đối với cây ngô đồng thì bạn nên chọn đất giàu dinh dưỡng, tơi xốp, khả năng giữ nước và thoát nước tốt. Bạn có thể phối trộn đất theo công thức 3 đất sạch : 3 phân trùn quế : 2 giá thể trấu hun : 2 giá thể mụn dừa.
Sau khi trộn giá thể trồng bạn có thể bổ sung thêm chế phẩm nấm Tricoderma để tăng cường hệ vi sinh có lợi trong đất, hạn chế được một số nấm bệnh, giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh.
Nhưng sẽ dề dàng hơn rất nhiều nếu bạn sử dụng đất sạch hữu cơ Sfarm chuyên cho hoa, cây kiểng thì việc trồng cây sẽ vô cùng tiện lợi và tiết kiệm rất nhiều thời gian và công sức. Cây con của bạn sẽ được được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng trong 60 ngày sau trồng mà bạn không cần phải phối trộn thêm bất cứ thành phần nào.
Đồng thời vì cây có rễ phình to bạn cần phải chuẩn bị chậu
có kích thướt tương đối vừa phải tùy theo sở thích của bạn nhưng phải có lỗ
thoát nước tôt để cây tránh tình trạng ngập úng.